OPROEP

Het is alweer drie maanden geleden dat Trump de verkiezingen won. Sinds die tijd zijn we murwgebeukt met tweets en schokkende berichten. Het is bijna te veel. Een vriendin schreef me: ‘Ik merk dat ik het bijna ga blokken.’ Zo gaat dat. Wat zou het fijn zijn om er niet meer aan te denken. Om er maar gewoon op te vertrouwen dat het goed komt.

De Democraten in de Verenigde Staten dachten ook dat het goed zou komen. Maar het kwam niet goed. Mijn kennissen in de V.S. trekken zich drie maanden na dato nog steeds de haren uit het hoofd bij de gedachte dat ze méér hadden kunnen doen. En daarom schrijf ik dit stukje. Omdat wij over twee maanden verkiezingen hebben. En omdat ik me over twee maanden niet de haren uit het hoofd wil trekken. 

Wat had je kunnen doen en heb je niet gedaan?

Trump heeft gewonnen. Drie maanden na dato zijn mijn kennissen in de Verenigde Staten hier nog danig van onder de indruk. Ze voelen zich strijdbaar – maar te laat. Sommigen balen ervan dat ze er niet alles aan hebben gedaan om Trump-stemmers om te praten. Iemand schreef dat ze brieven had kunnen schrijven naar familie en vrienden van wie ze wist dat ze Trump zouden stemmen. Ze had gewild dat ze er op dát niveau iets aan had gedaan: in de eigen cirkel van familie, vrienden en bekenden. Misschien had het geen verschil gemaakt, maar dan had ze het in elk geval geprobeerd.

Een klimaatscepticus aan de macht

Van alle dingen die ik erg vind aan Trump, vind ik zijn klimaatontkenning het ergst. Zelf ben ik er nog niet van overtuigd dat Trump uit het Parijse klimaatakkoord stapt. Als Al Gore na een bespreking met Trump zegt dat hij het “an extremely interesting conversation” vond (New York Times), dan ben ik benieuwd wat daar achter die gesloten deuren besproken is. Trump is onberekenbaar. Als iemand hem in het hoofd praat dat hij, en hij alleen, de wereld kan redden van de apocalyps, is hij daar allicht gevoelig voor.

Maar het is belangrijk dat we ervoor zorgen dat in andere landen niet ook een klimaatscepticus aan de macht komt. Obama had gelijk toen hij zei dat klimaatverandering de grootste bedreiging is van onze toekomst (BBC, NRC, nu.nl). Dus wat kunnen we doen?

Wat kan ik doen? Wat kan jij doen?

In maart hebben we zelf verkiezingen. En ook hier kan een partij aan de macht komen die niet ‘gelooft’ in klimaatverandering. En misschien hebben wij achteraf ook spijt als haren op ons hoofd dat we er niet alles aan hebben gedaan om een groene partij aan de macht te helpen. Dus misschien moeten we alles op alles zetten om mensen ervan te overtuigen dat ze groen moeten stemmen, of het nu links of rechts is. Moeten we niet-groene partijen voortdurend en stelselmatig oproepen om hun partijprogramma’s en beleid te vergroenen. Moeten we partijen oproepen om alle kolencentrales te sluiten, om belasting te heffen op de winning en het gebruik van fossiele brandstoffen. Moeten we de politiek, bedrijven en particulieren oproepen om onderzoeksgeld veel meer aan te wenden voor het voorkomen van desastreuze klimaatverandering.

Al Gore zei het al in An Inconvenient Truth: praat thuis en in je kennissenkring over klimaatverandering. Vertel wat je weet. Deel je zorgen. Weerspreek tegenargumenten met feiten. Organiseer een filmvertoning of discussieavond. Maar vooral: take action.

Ik weet dat het lastig is. Voor je het weet ben je die dwaas die het altijd heeft over het klimaat. Het schuurt, het is geen vrolijk onderwerp. Het is veel lekkerder om het te hebben over de nieuwste Netflix-serie of over het nieuws of over de school van kinderen. Dat is prima, daar is niets mis mee. Maar soms moeten we het hebben over het klimaat.

Foto: Donald Trump in Dallas, Texas. September 2015.